Πώς να επιλέξετε την κατάλληλη άδεια Creative Commons για να μοιράσετε τα έργα σας

Αν θέλετε να μοιραστείτε το περιεχόμενο, τις φωτογραφίες σας , τα βίντεο σας ή τα άρθρα σας με όλον κόσμο, υπάρχουν αρκετά είδη αδειών που προσφέρονται από το Creative Commons που μπορείτε να χρησιμοποιήσετε δωρεάν. Αυτό το άρθρο θα σας βοηθήσει να επιλέξετε την άδεια που ταιριάζει καλύτερα στις ανάγκες σας.

Κατανοήστε πως μια άδεια Creative Commons (CC) επηρεάζει τα πνευματικά σας δικαιώματα.

Οι περισσότεροι άνθρωποι πιστεύουν ότι με τη χρήση μιας άδειας CC,  χάνουν τα δικαιώματα πάνω στο έργο τους, ότι το έργο δεν ανήκει πλέον σε αυτούς, και ότι δεν θα είναι σε θέση να έχουν οικονομικά ανταλλάγματα για αυτό. Αυτό δεν ισχύει. Όταν χρησιμοποιείτε μια άδεια CC, επιτρέπετε στους άλλους να χρησιμοποιήσουν την εργασία σας κάτω από συγκεκριμένες συνθήκες, αλλά παραμένετε ο κάτοχος των πνευματικών δικαιωμάτων του έργου.

Ας πούμε ότι έχετε μια φωτογραφία που την διανέμετε  με την τη άδεια CC-BY-NC: Αυτό ουσιαστικά σημαίνει ότι οι άνθρωποι μπορούν να τη χρησιμοποιήσουν αρκεί να σας αναφέρουν ως δημιουργό του έργου  μόνο για μη εμπορικούς σκοπούς . Ένα μη-εμπορικό blog μπορεί να την χρησιμοποιήσει στην αρχική σελίδα του. Στη συνέχεια, μια εταιρεία την βλέπει και επικοινωνεί μαζί σας για τη χρήση της φωτογραφίας σας σε ένα από τα φυλλάδια τους, και θέλει να σας πληρώσει έτσι ώστε να μπορέσει να τη χρησιμοποιήσει.  Η άδεια CC-BY-NC με την οποία διανέμετε την φωτογραφία, δεν σας εμποδίζει να πληρωθείτε για την εμπορική χρήση της φωτογραφίας από την εταιρία.

Κατανοήστε τη δέσμευσή σας.

Εφόσον χρησιμοποιήσετε μια άδεια CC για το έργο σας, μπορείτε πάντα να την αλλάξετε. Αλλά, αν κάποιος χρησιμοποίησε το έργο σας κάτω από αυτούς τους όρους, πριν να τους αλλάξετε, δεν μπορείτε να τους «πάρετε πίσω».  Ας πάμε πίσω στο παράδειγμα της φωτογραφίας: Εάν αλλάξετε την άδεια σε «All rights reserved», κανείς δεν μπορεί να χρησιμοποιήσει την εικόνα σας με άδεια CC από εδώ και πέρα. Αλλά ο blogger που την χρησιμοποίησε, θα συνεχίσει να την χρησιμοποιεί με άδεια CC , γιατί με αυτή τη άδεια την διανέματε τότε. 

Αποφασίστε πώς θέλετε να αναφέρεται το όνομα σας.

Όλες οι τρέχουσες άδειες Creative Commons απαιτούν από τον χρήστη που χρησιμοποιεί την εργασία σας, να σας αναφέρει και να σας αναγνωρίζει ως δημιουργό με κάποιο τρόπο. Μπορείτε να καθορίσετε πώς ακριβώς θα θέλατε να αναφέρονται σε εσάς (Το όνομα χρήστη σας; Το όνομά σας;Το ονοματεπώνυμό σας; Για παράδειγμα, θα μπορούσατε να πείτε: «Παρακαλώ να αναφέρεται η Molly Simonson ως ο δημιουργός αυτού του έργου.»

Να ξέρετε τους λόγους γιατί να χρησιμοποιήσετε μια άδεια Creative Commons.

Μερικοί λόγοι για να προτιμήσετε μια άδεια Creative Commons αντί για το «Με επιφύλαξη παντός δικαιώματος»:

• Η δυνατότητα της άδειας να δίνει σαφής περιγραφή των δικαιωμάτων του δημιουργού  και των χρηστών
• Η ικανότητα να δίνουν  μορφές αδειοδότησης οι οποίες είναι νομικώς αποδεδειγμένες
• Η δυνατότητα να καταχωρηθεί το περιεχόμενό σας με τις περισσότερες από τις μηχανές αναζήτησης που υποστηρίζουν τις άδειες CC
• Εάν επιλέξετε μια άδεια CC, θα μπορείτε να είστε βέβαιοι, ότι το όνομά σας αναφέρεται παντού και ότι όλα τα παράγωγα έργα (αν επιλέξετε τον όρο παρόμοια διανομή SA) τα οποία βασίζονται στην εργασία σας, δημοσιεύονται υπό τους ίδιους όρους.

 

Εξετάστε με προσοχή τις επιλογές σας.

Κάθε άδεια έχει τις δικές της προϋποθέσεις και όρους:

• Θέλετε να επιτρέψετε τις τροποποιήσεις στο έργο σας; Για να είναι δυνατή η τροποποίηση του έργου σας σημαίνει ότι οι άλλοι μπορούν να διορθώσουν, να επικαιροποιήσουν, να βελτιώσουν και να προσαρμόσουν το περιεχόμενο του. Αυτή η δυνατότητα τροποποίησης εξασφαλίζει ότι το περιεχόμενο σας θα χρησιμοποιείται περισσότερο και πιο συχνά, επειδή το κοινό δεν θα περιορίζεται από το πώς θα το μοιράζεται και το επαναχρησιμοποιεί  Αν αποφασίσετε να επιτρέψετε  τροποποιήσεις, μπορείτε να επιλέξετε και τον όρο  «Παρόμοια Διανομή (SA)«. Αυτό σημαίνει, ότι κάθε τροποποίηση πρέπει να δημοσιευθεί με την ίδια άδεια. Να γνωρίζετε όμως, ότι είναι πολύ δύσκολο για τους άλλους δημιουργούς περιεχομένου να επαναχρησιμοποιήσουν  έργα με «παρόμοια διανομή»,  μιας και τους αρέσει να ανακατεύουν έργα ανοιχτού περιεχομένου που έχουν διαφορετικές άδειες.
• Θέλετε να επιτρέψετε στους άλλους να αντιγράφουν, διανέμουν, και να αναπαράγουν το έργο σας – και τις παράγωγες εργασίες που βασίζονται σε αυτό – αλλά μόνο για μη εμπορικούς σκοπούς;  Τότε θα πρέπει να επιλέξετε και τον όρο «Μη Εμπορική Χρήση» (NC)
• Θέλετε το όνομά σας σε κάθε αντίγραφο ή τροποποιημένη έκδοση του περιεχομένου του έργου σας;  Ο όρος «Αναφορά Δημιουργού» (ΒΥ)  υποχρεώνει τους χρήστες να σας αναφέρουν, και γίνεται ένα πολύ ένα καλό εργαλείο προώθησης του ονόματος και του έργου σας.
• Θέλετε να επιτρέψετε στους άλλους να διανέμουν παράγωγα έργα μόνο στο πλαίσιο μιας άδειας ίδιας με την άδεια που διέπει την εργασία σας; Αυτό σημαίνει οι πρέπει να επιλέξετε και το όρο  «Παρόμοια Διανομή (SA) 
• Θέλετε να επιτρέψετε στους άλλους να αντιγράψουν, διανείμουν, προβάλουν, και εκτελούν μόνο πιστά αντίγραφα της εργασίας σας, χωρίς να κάνουν καμιά αλλαγή ή παράγωγο έργο;  Τότε θα πρέπει να προσθέσετε και το όρο Όχι Παράγωγα Έργα » (ND)

 

Επιλέξτε την άδεια χρήσης που ταιριάζει καλύτερα στους σκοπούς σας.

Μόλις είστε σίγουροι για τους όρους που θέλετε να εφαρμόσετε (ή δεν θέλετε να εφαρμόσετε), μπορείτε να επιλέξετε την άδεια που αντανακλά καλύτερα τις ανάγκες σας . Παρακάτω είναι οι έξι κύριες άδειες χρήσης CC:

---

Αναφορά Δημιουργού 4.0 (CC-BY)

Αυτή η άδεια επιτρέπει στους άλλους να αναδιανέμουν, να κάνουν διασκευές, να τροποποιούν και να δημιουργούν παράγωγα του δικού σας έργου, ακόμη και με εμπορική χρήση, με την προϋπόθεση να κάνουν αναφορά σε εσάς ως τον δημιουργό του πρωτοτύπου. Είναι μια από τις πιο εξυπηρετικές άδειες που προσφέρονται. Συνιστάται για τη μεγιστοποίηση της διάχυσης και της χρήσης του αδειοδοτούμενου υλικού.

---

Αναφορά Δημιουργού – Παρόμοια Διανομή 4.0  (CC-BY-SA)

Αυτή η άδεια επιτρέπει στους άλλους να κάνουν διασκευές, να τροποποιούν και να δημιουργούν παράγωγα του δικού σας έργα, με την προϋπόθεση να κάνουν αναφορά σε εσάς ως δημιουργό και να διαθέτουν τα νέα τους δημιουργήματα με τους ίδιους ακριβώς όρους. Αυτή η άδειασυχνά παρομοιάζεται με τις ελεύθερες άδειες και τις άδειες λογισμικού ανοιχτού κώδικα «copyleft». Όλα τα νέα έργα που θα βασίζονται στο δικό σας θα έχουν τους όρους της αρχικής άδειας, επομένως στα παράγωγα θα επιτρέπεται η εμπορική χρήση. Αυτή η άδεια χρησιμοποιείται από τη Wikipedia και συνιστάται για τα είδη που επωφελούνται από την ενσωμάτωση περιεχομένου όπως γίνεται στη Wikipedia και σε παρόμοια αδειοδοτημένα έργα.

---

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση 4.0  (CC-BY-NC)

Αυτή η άδεια επιτρέπει στους άλλους να κάνουν διασκευές, να τροποποιούν και να δημιουργούν παράγωγα του δικού σας έργα, αλλά χωρίς εμπορική χρήση. Αν και τα νέα τους έργα πρέπει να σας αναγνωρίζουν και να παραμένουν μη-εμπορικά, δεν οφείλουν να τα αδειοδοτούν με τους ίδιους όρους.

---

Αναφορά Δημιουργού – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 (CC-BY-ND)

Αυτή η άδεια επιτρέπει την αναδιανομή, με εμπορική και μη εμπορική χρήση,  με την προϋπόθεση να γίνεται αναφορά σε εσάς ως δημιουργό και το έργο σας να παραμείνει αμετάβλητο στο σύνολό του.

---

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Παρόμοια Διανομή 4.0  (CC-BY-NC-SA)

Αυτή η άδεια επιτρέπει στους άλλους να κάνουν διασκευές, να τροποποιούν και να δημιουργούν παράγωγα του δικού σας έργα χωρίς εμπορική χρήση, με την προϋπόθεση να κάνουν αναφορά σε εσάς και να  διαθέτουν τα νέα τους δημιουργήματα με τους ίδιους ακριβώς όρους.

---

Αναφορά Δημιουργού – Μη Εμπορική Χρήση – Όχι Παράγωγα Έργα 4.0 (CC BY-NC-ND)

Αυτή η άδεια είναι η πιο περιοριστική από τις 6 κύριες άδειες, επιτρέποντας στους άλλους να έχουν πρόσβαση στο έργο σας και να το μοιράζονται με άλλους εφόσον κάνουν αναφορά σε εσάς, ωστόσο δεν μπορούν να το αλλάξουν με κανένα τρόπο ούτε να το χρησιμοποιούν για εμπορική χρήση.

 

Πηγή: https://creativecommons.ellak.gr/2020/02/07/pos-na-epilexete-tin-katallili-adia-creative-commons-gia-na-mirasete-ta-erga-sas-2/